Wspomaganie kierownicy: zastosowanie, działanie i utrzymanie

Wspomaganie kierownicy to układ stosowany w samochodach celem znacznego ułatwienia manewrowania w zakresie kierunków. Zamysł ujrzał światło dzienne już w roku 1876, jednak jego komercjalizację na szeroką skalę rozpoczęła dopiero marka w Chrysler w roku 1951. Obecnie wszystkie nowe samochody proponowane przez producentów posiadają wbudowany układ wspomagania kierownicy.

Kierownica pojazdu pozbawionego wspomagania kierownicy daje większy opór w momencie skręcania kół. Manewr wymaga większego wysiłku ze strony kierowcy, zwłaszcza przy niskiej prędkości, a szczególnie przy parkowaniu pojazdu. Układ wspomagania pozwala znacznie zmniejszyć ten wysiłek za pomocą napędu hydraulicznego, hydroelektrycznego bądź elektrycznego. Wyważone ustawienie czułości kierownicy zapewnia większą wygodę i bezpieczeństwo jazdy.

Wyróżnia się trzy podstawowe funkcje wspomagania kierownicy:

• Pozwala zmniejszyć ilość obrotów kierownicą.
• Redukuje wysiłek wkładany w manewr skrętu przy niskiej prędkości.
• Pozwala dostosować wspomaganie układu w zależności od prędkości. Mówimy wtedy o wspomaganiu kierownicy podporządkowanym prędkości.

Wyróżnia się trzy rodzaje układu wspomagania kierownicy w pojazdach:

• Hydrauliczny układ wspomagania: wprawia w ruch pompę hydrauliczną, która za pomocą specjalnego oleju wytwarza ciśnienie hydrauliczne. Ciśnienie działa na siłownik umieszczony na drążku kierowniczym i wspiera wysiłek kierowcy podczas obracania kierownicą.
• Układ wspomagania elektrohydrauliczny: pompa hydrauliczna jest zastąpiona silnikiem elektrycznym celem wytworzenia ciśnienia hydraulicznego. Silnik elektryczny jest precyzyjnie sterowany za pomocą kalkulatora.
• Elektryczny układ wspomagania: obwód hydrauliczny zostaje wyeliminowany. Ciśnienie hydrauliczne zostaje zastąpione sygnałami elektrycznymi, które aktywują silnik elektryczny wbudowany w kolumnę kierowniczą i wspierający ruchy kierowcy. Całość jest kontrolowana przez kalkulator wspomagania kierownicy.

W systemach elektrycznych praktycznie nie zachodzi potrzeba konserwacji, jednak w przypadku obiegów hydraulicznych należy regularnie sprawdzać, czy poziom płynu w zbiorniku jest prawidłowy. Pozwoli to także na wykrycie ewentualnego wycieku. Ze względu na zużycie płynu konieczna jest również jego wymiana co 4–5 lat lub po przejechaniu 100 000 km.  

Operacja polega na wymianie całości płynu znajdującego się w obiegu hydraulicznym układu wspomagania. Aby tego dokonać, przednie koła nie powinny dotykać podłoża.

• Zlokalizować zbiornik płynu i przewód powrotu płynu;
• odłączyć od zbiornika wężyk powrotu, aby usunąć zużyty płyn;
• napełnić zbiornik
• uruchomić silnik;
• obracać kierownicą na zmianę w prawo i w lewo, docierając za każdym razem do punktu oporu;
• podczas manewrowania kierownicą wlewać stopniowo nowy płyn do zbiornika, nie doprowadzając do powstania w nim próżni;
• przerwać uzupełnianie, kiedy ilość usuniętego płynu odpowiada pełnej pojemności układu;
• umieścić wężyk powrotu w jego pierwotnym miejscu i upewnić się, że wymagany poziom płynu jest właściwy.

W układzie wspomagania kierownicy stosuje się zazwyczaj olej ATF (Automatic Transmission Fluid). Niektórzy konstruktorzy, na przykład Citroën, preferują konkretny płyn do układu wspomagania, jak LHM (Liquide Hydraulique Minéral). Oleje ATF mają szczególne chechy techniczne. Występują różne rodzaje olejów ATF, z których każdy odpowiada konkretnej normie, zaznaczonej właściwym jej kodem barwnym. Przy wyborze płynu hydraulicznego radzimy kierować się zaleceniami producenta i informacjami zamieszczonymi na opakowaniu produktu, którego zamierzasz użyć. Różnych rodzajów olejów ATF zazwyczaj nie można mieszać.

Jeśli wskaźnik układu wspomagania kierownicy sygnalizuje nieprawidłowe funkcjonowanie, lub jeśli zauważysz jeden z poniższych objawów, skontaktuj się niezwłocznie z Peugeot Service:

• wspomaganie kierownicy, które puszcza;
• opór we wspomaganiu kierownicy przy hamowaniu;
• zbyt czułe wspomaganie kierownicy;
• głośne wspomaganie kierownicy;
• zbyt luźne wspomaganie kierownicy;
• blokujące się wspomaganie kierownicy.